Pasaportlar, bir ülkenin vatandaşlarına uluslararası seyahat etmeleri için verilen resmi belgelerdir. Farklı türleri ve renkleri bulunan pasaportlar, kullanım amaçlarına ve sahip oldukları ayrıcalıklara göre değişiklik gösterir. Bu makalede, Türkiye’de kullanılan pasaport türlerini ve kimlere hangi renk pasaport verildiğini inceleyeceğiz.
Türkiye Cumhuriyeti Pasaportu, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yurt dışı seyahatlerinde kullandığı resmi belgedir. İlk kez 15 Temmuz 1950’de yürürlüğe giren 5682 sayılı Pasaport Kanunu ile düzenlenmiştir. Pasaportlar, Nüfus Müdürlükleri tarafından verilir. 1 Haziran 2010’dan itibaren düzenlenen pasaportlar biyometrik özelliklidir ve on yıla kadar geçerlidir. Türkiye’de yetişkin nüfusun %17’si pasaport sahibidir.
Yurt içinde, umuma mahsus pasaport başvuruları il ve ilçe nüfus müdürlüklerine yapılır. Hususi ve hizmet damgalı pasaportlar için başvurular il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine yapılmaktadır. Yurt dışında ise başvurular, dış temsilciliklerde gerçekleştirilmektedir.
Kaç Çeşit Pasaport Vardır?
- Umuma Mahsus Pasaport (Bordo)
- Hususi Damgalı Pasaport (Yeşil)
- Hizmet Damgalı Pasaport (Gri)
- Diplomatik Pasaport (Siyah – Dışişleri Bakanlığınca verilir.)
- Geçici Pasaport (Pembe – Dış Temsilciliklerce verilir.)
- Yabancılara Mahsus Pasaport (Göç İdaresi Genel Müdürlüğünce verilir.)
1. Bordo Pasaport (Umuma Mahsus Pasaport)
Kimlere Verilir?
Bordo pasaport, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının çoğunluğuna verilen standart pasaport türüdür. Yurt dışında turistik, ticari veya eğitim amaçlı seyahat eden kişilere verilir.
Özellikleri:
- 10 yıla kadar geçerlilik süresi.
- Çoğu ülke için vize gerektirebilir.
2. Yeşil Pasaport (Hususi Pasaport)
Kimlere Verilir?
Yeşil pasaport, devlet memurları, kamu çalışanları ve belirli bir süre devlette çalışmış emeklilere verilen bir pasaport türüdür. Aynı zamanda bu kişilerin eşleri ve 25 yaş altı çocukları da bu pasaportu alabilir.
Özellikleri:
- 10 yıla kadar geçerlilik süresi.
- Pek çok ülkeye vizesiz giriş imkanı sağlar.
3. Gri Pasaport (Hizmet Pasaportu)
Kimlere Verilir?
Gri pasaport, devlet tarafından yurt dışına resmi görevle gönderilen kişilere verilen bir pasaport türüdür. Bu pasaporta sahip kişiler, görev süresi boyunca bu pasaportu kullanırlar.
Özellikleri:
- Görev süresine bağlı olarak geçerlilik süresi.
- Görev amaçlı seyahatlerde kullanılır.
4. Siyah Pasaport (Diplomatik Pasaport)
Kimlere Verilir?
Siyah pasaport, Türkiye Cumhuriyeti’ni yurt dışında temsil eden diplomatlar, büyükelçiler, konsoloslar ve belirli yüksek düzey devlet görevlilerine verilen pasaport türüdür. Bu pasaporta sahip kişiler, uluslararası diplomatik ayrıcalıklardan yararlanır.
Özellikleri:
- Görev süresine bağlı olarak geçerlilik süresi.
- Vize muafiyeti ve diplomatik ayrıcalıklar sağlar.
5. Geçici Pasaport
Kimlere Verilir?
Geçici pasaport, yurt dışında pasaportunu kaybeden veya pasaportu çalınan kişilere verilen geçici bir belgedir. Bu pasaport, kişinin Türkiye’ye dönmesini sağlamak amacıyla verilir.
Özellikleri:
- Kısa süreli geçerlilik.
- Sadece Türkiye’ye dönüş amacıyla kullanılır.
6. Yabancılara Mahsus Pasaport
Kimlere Verilir?
Bu pasaport, Göç İdaresi Genel Müdürlüğünce verilen geçici bir belgedir. Bu pasaport, kişinin Türkiye’ye giriş yapmasını ve dönmesini sağlamak amacıyla verilir.
Özellikleri:
- Kısa süreli geçerlilik.
- Sadece Türkiye’ye gidiş geliş amacıyla kullanılır.
Pasaportlar ile İlgili Ayrıntılı Bilgi İçin: Tıkla
Pasaport Defter ve Harç Bedeli Ne Kadardır?
| Süre | Harç Bedeli | Defter Bedeli | Toplam Bedel |
|---|---|---|---|
| 6 Ay | 1639,30 TL | 790,00 TL | 2429,30 TL |
| 1 Yıl | 2396,60 TL | 790,00 TL | 3186,30 TL |
| 2 Yıl | 3912,60 TL | 790,00 TL | 4702,30 TL |
| 3 Yıl | 5558,30 TL | 790,00 TL | 6348,30 TL |
| 4-10 Yıl | 7833,00 TL | 790,00 TL | 8623,30 TL |
** Hususi ve Hizmet Damgalı Pasaportlar harç bedelinden muaftır.
Belirtilen miktarlar 2024 yılı için geçerli olup, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığınca güncellenmektedir.
Pasaport Harç ve Defter ücretlerini Dijital Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesi üzerinden pasaport harcı ve değerli kağıt bedelini iki ayrı kalem halinde ödeyebilirsiniz. Ödemeyi kredi kartı ile yapabileceğiniz gibi, bazı kamu bankalarının mobil şubelerinden de nakit olarak gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca, ödeme yaparken size en yakın vergi dairesini seçebilirsiniz. Tavsiye olarak mobil bankacılık kullanın. Vakıfbank, Ziraat Bankası ve Halkbank gibi bankaların mobil bankacılıklarında “ÖDEMELER – VERGİ – PASAPORT” kısmına giderek “PASAPORT HARCI” ve “PASAPORT SATIŞ BEDELİ” ücretlerini ödeyin. Bazı bankalar ikisini birden ödemenize izin vermektedir. Ayrıca başkasının mobil bankacılığını kullanarak “başvuru sahibinin TC Kimlik Numarası” ile ödeme yapabilirsiniz. Randevuya giderken ödeme dekontunu yanınızda almanıza gerek yok, sistem üzerinden ödeme bilgileri görülebilmektedir.
Türkiye’de farklı amaçlar ve kullanıcılar için çeşitli pasaport türleri bulunmaktadır. Bordo pasaport, genel vatandaşlara; yeşil pasaport, devlet memurları ve ailelerine; gri pasaport, resmi görevle yurt dışına gidenlere; siyah pasaport, diplomatlara, geçici pasaport pasaportunu kaybedenlere, ve yabancılara mahsus pasaport ise ülkemizde giriş çıkış için yabancılara verilmektedir. Her pasaport türü, sahiplerine farklı ayrıcalıklar ve haklar sunar. Pasaport başvurusu yapmadan önce, hangi pasaport türüne uygun olduğunuzu belirlemek için bu bilgileri göz önünde bulundurmanız önemlidir.
Bu makalede pasaport türleri hakkında temel bilgiler sunduk. Detaylı bilgi ve başvuru süreçleri için resmi devlet kurumlarının web sitelerini ziyaret etmenizi öneririz.
