2022 yılında Intel, ATX güç kaynağı tasarım kılavuzu için ATX 3.0 olarak adlandırılan büyük bir güncelleme sundu ve bu, PCI-SIG’in PCIe Gen 5 standartlarının piyasaya sürülmesiyle aynı zamanda gerçekleşti. Bu yeni ATX standardının getirilmesinin nedenlerinden biri, yüksek güçlü grafik kartlarının oluşturduğu mevcut sorunları ve gelecekteki potansiyel zorlukları ele almaktı.
Bu yeni ATX 3.0 spesifikasyonu, ATX standartları ve güç kaynağı üreticileri için önemli bir dönüm noktasını işaret eder. Son yıllarda yüksek performanslı GPU ve grafik kartlarının piyasaya sürülmesiyle, güç kaynağı ve VGA kartları arasında, yüksek yük veya kullanım sırasında güç çekişindeki ani artışlar (güç dalgalanmaları) nedeniyle bir uyumsuzluk fark edilmiştir. Bu durum, güç kaynağının iç güvenlik devresinin yeniden başlatılmasına veya kapanmasına neden olarak sistemin yeniden başlatılmasına veya kapanmasına yol açabilir. Yeni ATX 3.0 standardı, güç kaynağının nominal gücünün %200’üne kadar olan güç dalgalanmalarına 100 μs boyunca dayanmasını gerektirerek bu güç dalgalanması sorununu çözmektedir.
Aşağıda, Dr. Aris Mpitziopoulos’un (HWBusters) belirttiği ATX 3.0 ile getirilen önemli güncellemelerden bazıları listelenmiştir. ATX 3.0 hakkında daha ayrıntılı bir makale için bu makaleye de bakabilirsiniz.
ATX 3.0 spesifikasyonunun getirdiği bazı değişiklikler şunlardır:
- Elektriksel Performans ve Geliştirilmiş Uyumluluk:
- Yüksek güç dalgalanmalarına daha fazla tolerans, Intel’in özel görev döngüsü ile PSU’nun nominal gücünün %200’üne kadar 100 μs süreyle dayanma kapasitesi.
- Düşük yük verimliliğinde bazı değişiklikler. Maksimum nominal kapasitenin %2’si veya 10W için %60’ın üzerinde ve artık öneri olan %70’in üzerinde verimlilik.
- Güç kaynağı, grafik kartıyla yan bant sinyalleri aracılığıyla güç yeteneklerini iletişim kurar.
- Geçici yükler için artırılmış yükselme hızları (+12V rayı için 2.5 – 5 kat daha yüksek. Diğer raylar için aynı kalır).
- İlk kez 12V rayı, geçici yüklerde daha düşük voltaj düşüşlerine izin vermek için 12.2V’a kadar çıkabilir.
- +12V rayı için daha geniş yük regülasyon limitleri (PCIe konnektörlerinde +%5 ila -%8 ve diğer konnektörlerde +%5 ila -%7).
- Güç Açma sinyalinin hızında değişiklikler, raylar sıfır seviyede olmasa bile sistemin daha hızlı yanıt vermesine ve uyanmasına izin verir.
- Alternatif Düşük Güç Modları (ALPM) için verimlilik ve tasarım gereksinimleri, daha önce Alternatif Uyku Modları olarak adlandırılıyordu. Bunlardan biri, bekleme rayının verimliliğine bazı sınırlar getirir.
- PSU etiketlerinde T1 ve T3 zamanlamaları da dahil olmak üzere çeşitli zamanlamaların belirtilmesi gerekir. Bu zamanlama sinyallerinin rolü yükseltildi.
- Güç kaynakları, ömrü boyunca yılda 175.200 kez açılıp kapanabilmelidir.
- 12VHPWR (12+4 Pin) Konnektör:
- PCIe kartları ve çevre birimleri için 600W’a kadar güç sağlayabilen yeni bir 12VHPWR konnektör/kablo.
- 12VHPWR, sağlayabileceği maksimum gücü gösteren bir etiket içermelidir.
- Maksimum gücü 450W’dan fazla olan tüm güç kaynakları bir 12VHPWR konnektörü içermelidir.
- Son olarak, 80 Plus’a ek olarak yeni bir sertifikasyon standardı olan Cybenetics’in eklenmesi en önemli noktalardan biridir.
ATX 3.0 spesifikasyonu ve yeni 12VHPWR konnektörü hakkında daha fazla bilgi için sitemizdeki diğer makalelere bakabilirsiniz.
